گل یا ماری جوانا، ماده‌ای مخدر با منشأ گیاهی از کانابیس است که به دلیل تأثیرات کوتاه مدت شادی آور و کاهش اضطراب، بسیاری از افراد را به دام خود می کشاند. اما آن چه کمتر دیده می شود، عوارض روانی پس از ترک این ماده است، که می تواند در قالب اختلالاتی چون افسردگی بروز پیدا کند. این مقاله با رویکردی تخصصی به بررسی افسردگی بعد از ترک گل یا افسردگی بعد از ترک ماری جوانا می پردازد و راهکارهایی مبتنی بر علم روانپزشکی و نوروکمیکال (شیمی عصبی) ارائه می دهد.
آنچه در این مطلب خواهید خواند
افسردگی بعد از ترک گل
پس از ترک ماده مخدری چون گل، بسیاری از مصرف کنندگان تجربه ای از غم عمیق، بی‌حوصلگی، بی‌انگیزگی، احساس پوچی و حتی افکار مرگ دارند. این حالت را “افسردگی ناشی از قطع ماده” می نامند که به دلیل تغییر در تعادل انتقال دهنده‌های عصبی مغز نظیر دوپامین، سروتونین و GABA رخ می دهد.
علائم افسردگی بعد از ترک گل را بهتر بشناسید
ترک گل یا ماری جوانا، به ویژه پس از مصرف طولانی مدت یا موادمخدرهای دیگر، می‌تواند موجب بروز علائم افسردگی شود. این علائم ناشی از به‌هم ریختگی سیستم انتقال‌دهنده‌های عصبی است. در ادامه با مهم ترین علائم افسردگی بعد از ترک ماری جوانا و گل آشنا می شوید:
- احساس غم و ناامیدی: یکی از بارزترین نشانه‌ها، تجربه ی غم عمیق و مداوم است. فرد ممکن است بدون دلیل واضحی احساس ناراحتی، پوچی یا بی ارزشی کند.
- خستگی و بی‌انرژی بودن: بسیاری از افرادی که گل را ترک می کنند، از کاهش شدید انرژی و بی حالی مفرط شکایت دارند، به طوری که حتی کارهای ساده نیز برایشان دشوار می شود.
- اختلال خواب (بی‌خوابی یا پرخوابی): ترک کانابیس می تواند الگوی خواب را به‌هم بزند. برخی افراد دچار بی خوابی و خواب منقطع می شوند، در حالی که برخی دیگر بیش از حد می خوابند.
- بی‌علاقگی به فعالیت‌های قبلی: یکی از نشانه‌های مهم افسردگی، بی احساسی یا ناتوانی در لذت بردن از امور روزمره است.
- اضطراب، تحریک پذیری و بی قراری: احساس تنش درونی، زودرنجی و واکنش‌های افراطی به محرک‌های کوچک در این مرحله بسیار شایع هستند.
- کاهش تمرکز و حواس پرتی: فرد ممکن است دچار اختلال در حافظه کوتاه مدت و کاهش توان ذهنی شود. به علاوه تمرکز در مطالعه یا انجام کارهای دقیق کاهش می یابد.
- احساس گناه یا بی‌ارزشی: افکاری مانند “من شکست خورده‌ام” یا “لیاقت خوب بودن را ندارم” در ذهن فرد تکرار می شوند و به تشدید افسردگی کمک می کنند.
- تغییر در اشتها: عده‌ای با کاهش اشتها و وزن مواجه می شوند و برخی دیگر دچار پرخوری عصبی می گردند.
- افکار منفی و خود آزاری: در مراحل پیشرفته، ممکن است افکار مرگ یا حتی تمایل به آسیب زدن به خود ظاهر شود. در این شرایط، کمک فوری روان پزشکی حیاتی است.
افسردگی بعد از ترک ماری جوانا
گل و ماری جوانا از دیدگاه علمی، هر دو از گیاه کانابیس مشتق شده‌اند. واژه‌ی “گل” معمولاً به غنچه ی خشک شده‌ی گیاه کانابیس گفته می شود که حاوی بالاترین غلظت ماده‌ی مؤثر تتراهیدروکانابینول (THC) است، در حالی که “ماری جوانا” اصطلاحی کلی برای مجموعه ی برگ‌ها، ساقه‌ها و گل‌های این گیاه به شمار می آید.
علائم افسردگی بعد از ترک ماری جوانا
در اصل، تفاوت عمده‌ای میان گل و ماریجوانا از نظر منبع وجود ندارد، اما تفاوت در میزان غلظت THC (تتراهیدروکانابینول) و نحوه‌ی مصرف، می تواند شدت افسردگی را تعیین کند.
شباهت‌ها:
- هر دو ماده سیستم اندوکانابینوئید مغز را هدف قرار می‌دهند.
- افسردگی ناشی از ترک هر دو ماده، به علت افت سطح دوپامین و سروتونین پس از توقف مصرف رخ می دهد.
تفاوت‌ها:
- در برخی انواع گل، میزان THC بسیار بیشتر از ماری جوانای سنتی است. این افزایش، منجر به افت شدید خلق پس از ترک می شود.
- نوع مصرف (استنشاقی، خوراکی) نیز بر شدت نشانه‌های افسردگی تأثیرگذار است.
در نتیجه، افسردگی بعد از ترک ماری جوانا و گل شبیه اند، اما شدت آن به نوع ماده، طول مصرف و ویژگی‌های فردی وابسته است.
درمان افسردگی بعد از ترک گل و ماری جوانا
ترک گل و ماری جوانا ممکن است باعث افسردگی شود، اما با رعایت روش‌های صحیح درمانی و حمایت‌های روان شناختی، این شرایط قابل مدیریت است. بصورت کلی در مقاله درمان بی حوصلگی و افسردگی بعد از ترک اعتیاد صحبت کرده ایم ولی در این مقاله به صورت تخصصی به دو ماده مخدر خانمان سوز و بسیار خطرناک پرداخته ایم.
در همین راستا در این بخش، به درمان‌های مؤثر و راهکارهای علمی برای درمان افسردگی بعد از ترک گل یا افسردگی بعد از ترک ماری جوانا پرداخته می شود.
- مراجعه به روان پزشک یا روان شناس: افرادی که به افسردگی بعد از ترک ماری جوانا دچار می شوند، باید به یک روان پزشک یا روان شناس مراجعه کنند. این متخصصان می‌توانند با استفاده از ارزیابی دقیق و مشاوره روانشناسی افسردگی ، داروهای ضدافسردگی مناسب را تجویز کنند.
- درمان دارویی: در برخی موارد، داروهای ضدافسردگی مانند مهارکننده‌های بازجذب سروتونین (SSRIs) یا مهارکننده‌های بازجذب دوپامین (SNRIs) ممکن است برای تنظیم سطح مواد شیمیایی مغز تجویز شوند.
- روان درمانی شناختی – رفتاری (CBT): درمان CBT یکی از روش‌های اصلی و مؤثر برای مقابله با افسردگی بعد از ترک ماری جوانا است. این نوع درمان کمک می کند تا فرد الگوهای فکری منفی را شناسایی کرده و آنها را با افکار مثبت و سازنده جایگزین کند.
- ورزش منظم و فعالیت بدنی: ورزش‌های هوازی مانند دویدن، شنا یا دوچرخه سواری می تواند موجب افزایش سطح اندورفین‌ها در مغز شده و خلق و خو را بهبود بخشد. تغذیه سالم و مکمل‌های غذایی: مواد غذایی سالم و غنی از اسیدهای چرب امگا-3، ویتامین‌های گروه B و پروتئین‌ها می توانند عملکرد مغز را تقویت کرده و روند بهبودی را تسریع کنند.
- حمایت اجتماعی: حمایت از خانواده، دوستان و گروه‌های درمانی می‌تواند در بهبود خلق و خو و تسریع روند درمان مؤثر باشد. بسیاری از افراد نمی دانند افسردگی بعد از ترک گل چقدر طول میکشد و به همین دلیل در میانه راه ناامید می شوند. اما این پروسه زمانبر بوده و صبوری شخص و اطرافیان را می طلبد.
- اجتناب از بازگشت به مصرف ماری جوانا: افراد باید از مصرف دوباره ماری جوانا برای کاهش افسردگی خودداری کنند، چرا که این اقدام تنها به افزایش وابستگی، تشدید افسردگی و ایجاد مشکلات بیشتر منجر می شود.
نتیجه گیری مقاله افسردگی بعد از ترک گل
افسردگی بعد از ترک گل و ماری جوانا ناشی از اختلال در تعادل انتقال‌دهنده‌های عصبی مانند دوپامین و سروتونین است و می تواند به شکل علائم روانی شدید بروز کند. این وضعیت با درمان صحیح قابل کنترل است، اما نیاز به مداخلات علمی و تخصصی دارد. در این میان، برخی افراد به اشتباه تصور می‌کنند درمان افسردگی با ماریجوانا امکان پذیر است. این باور کاملاً نادرست است.
مصرف مجدد ماری جوانا نه تنها افسردگی را درمان نمی کند، بلکه وابستگی روانی و جسمی شدیدتری ایجاد می کند و باعث عود علائم می شود. برای بازگشت به سلامت روانی پایدار، تنها مسیر صحیح، دریافت درمان تخصصی، اصلاح سبک زندگی و حمایت روانشناختی مستمر است. فرار به سمت مصرف مواد، تنها روند تخریب روانی را تسریع می کند.
