همانطور که در مقاله افسردگی چیست گفته شد افسردگی از شایع ترین اختلالات روانی در جهان است، اما همه‌ی انواع آن یکسان نیستند. دو شکل رایج این اختلال، افسردگی تک قطبی و افسردگی دوقطبی هستند. تشخیص دقیق این دو نوع افسردگی اهمیت زیادی دارد، زیرا مسیر درمان، داروها و پیگیری‌های بالینی در هر کدام متفاوت است. در این مقاله قصد داریم به طور کامل به تفاوت افسردگی تک قطبی و دوقطبی بپردازیم.
برای ارتباط با مرکز کافیست با شماره تلفن 91691418-021 یا شماره 09901818010 تماس بگیرید.
آنچه در این مطلب خواهید خواند
تفاوت افسردگی تک قطبی و دوقطبی
پیش از آن که به تفاوت افسردگی تک قطبی و دوقطبی بپردازیم، لازم است هر یک از این دو اختلال را به‌صورت مختصر معرفی کرده و علائم شاخص آن‌ها را مرور کنیم. سپس تفاوت‌های کلیدی میان این دو نوع افسردگی را بررسی خواهیم کرد.
افسردگی تک قطبی چیست؟
افسردگی تک قطبی یا اختلال افسردگی اساسی ، وضعیتی است که فرد در آن تنها دچار فازهای افسردگی می شود و هیچ گونه نوسانات خلقی به سمت شیدایی یا حالات سرخوشی ندارد.
علائم افسردگی تک قطبی:
- خلق پایین و غمگینی مداوم
- کاهش علاقه به فعالیت‌هایی که قبلاً لذت‌بخش بودند
- اختلال در خواب (بی‌خوابی یا خواب زیاد)
- تغییرات در اشتها و وزن
- خستگی مفرط
- احساس گناه یا بی ارزشی
- کندی روانی-حرکتی یا بی قراری
- افکار مکرر درباره مرگ یا خودکشی
افسردگی دوقطبی چیست؟
افسردگی دوقطبی اختلالی است که در آن فرد هم دوره‌های افسردگی و هم دوره‌هایی از شیدایی یا هایپومانیا را تجربه می کند. این اختلال به طور کلی به دو نوع اصلی دوقطبی نوع یک (با شیدایی کامل) و دوقطبی نوع دو (با هایپومانیا) تقسیم می شود.
علائم فاز افسردگی در اختلال دوقطبی:
- احساس غم عمیق و مداوم
- بی انگیزگی و بی‌علاقگی
- خستگی شدید
- اختلال خواب
- کاهش تمرکز
- افکار منفی یا خودکشی
علائم فاز شیدایی یا هایپومانیا:
- افزایش انرژی یا تحرک
- خلق بالا یا تحریک‌پذیر
- افزایش اعتماد به نفس یا احساس قدرت اغراق آمیز
- کاهش نیاز به خواب
- پرحرفی یا پرش افکار
- رفتارهای پرخطر مثل ولخرجی یا روابط بی محابا
مقایسه تفاوت های افسردگی تک قطبی و دو قطبی
برای درک تفاوت افسردگی تک قطبی و دوقطبی ، توجه به نکات زیر ضروری است:
- الگوی نوسانات خلقی
- نوع درمان
- دیسک خطا در تشخیص
- رفتار های پر خطر
- سن شروع
- شدت و نوسانات
در ادامه توضیح هر یک از موارد را بررسی می کنیم.
- الگوی نوسانات خلقی: در افسردگی تک قطبی، فرد فقط فاز افسردگی را تجربه می کند. در افسردگی دوقطبی، علاوه بر فاز افسردگی، فازهایی از شیدایی یا هایپومانیا نیز وجود دارد.
- نوع درمان: افسردگی تک قطبی معمولاً با داروهای ضدافسردگی درمان می شود. اما در افسردگی دوقطبی استفاده‌ی صرف از داروهای ضدافسردگی می تواند خطر بروز شیدایی را افزایش دهد، بنابراین نیاز به داروهای تثبیت‌کننده خلق و مشاوره افسردگی وجود دارد.
- ریسک خطا در تشخیص: افسردگی دوقطبی، به ویژه زمانی که فقط با فاز افسردگی آغاز می‌شود، ممکن است با افسردگی تک قطبی اشتباه گرفته شود.
- رفتارهای پرخطر: افراد مبتلا به افسردگی دوقطبی ممکن است در فاز شیدایی دست به تصمیمات پرریسک بزنند، چیزی که در افسردگی تک قطبی کمتر دیده می شود.
- سن شروع: افسردگی دوقطبی معمولاً زودتر از افسردگی تک قطبی بروز می یابد و در موارد زیادی از نوجوانی آغاز می شود.
- شدت و نوسانات: در افسردگی دوقطبی، شدت تغییرات خلقی بیشتر است و نوسانات بین افسردگی و شیدایی می تواند ناگهانی و شدید باشد، در حالی که افسردگی تک قطبی معمولاً الگوی یکنواخت تری دارد.
نتیجه گیری
تفاوت افسردگی تک قطبی و دوقطبی بیش از آن چیزی است که در ظاهر به نظر می رسد. شناخت دقیق علائم، روند پیشرفت و روش درمان هر یک، کمک می کند تا فرد یا اطرافیانش آگاهانه و سریع کمک تخصصی دریافت کنند. بنابراین اگر احساس می کنید خلق و خوی شما دچار نوسانات شدید یا غیرعادی شده است، مشاوره با روانپزشک می تواند راهگشای تشخیص و درمان درست باشد.
